وجود ۳۸۰ هزار حاشیه نشین غیرایرانی در مشهد | ۷۸ درصد از اراضی شهر مشهد موقوفات آستان قدس است

محمد کاملان | شهرآرانیوز؛ اعــضای فـراکسیون تــازه تـــأســیــس محرومیت زدایی مجلس شورای اسلامی بعد از سفر به نقاط محروم خوزستان و سیستان وبلوچستان، این بار به مشهد آمدند و در بازدیدی چندساعته از بخش‌هایی از حاشیه شهر مشهد در شهرک‌های رجایی و باهنر، از نزدیک در جریان وضعیت این ۲‌شهرک متراکم با شبکه گسترده‌ای از مشکلات قرار گرفته‌اند و از جزئیات پروژه‌های بزرگ حاشیه زدایی مدیریت شهری در این ۲ شهرک نیز مطلع شدند.

در این بازدید که با همراهی جمعی از مدیران شهری و شورا همراه بود، شهردار مشهد در حاشیه این بازدید و در پاسخ به سؤال نمایندگان مجلس درباره جمعیت حاشیه نشین مشهد گفت: طبق آمار‌هایی که دفاتر تسهیلگری جمع‎آوری کرده اند مشهد چیزی نزدیک به یک میلیون و ۲۵۰ هزار نفر حاشیه نشین دارد.

محمدرضا کلائی افزود: ۳۸۰ هزار نفر از این تعداد را حاشیه نشینان غیرایرانی تشکیل می‌دهند و از این تعداد ۵۰ هزار نفر هیچ هویتی ندارند. براساس آمار‌های موجود می‌توان گفت که مشهد بیشترین جمعیت حاشیه نشین کشور را دارد و ریشه این حاشیه نشینی اراضی بزرگ مقیاس رهاشده در اطراف آن است و امیدواریم مجلس شورای اسلامی توجه ویژه‌ای به رفع مشکلات حاشیه مشهد داشته باشد.

وی با بیان اینکه ۷۸ درصد از اراضی شهر مشهد موقوفات خاص یا متعلق به آستان قدس است، گفت: شمار زیادی در دهه ۶۰ و بعد از خشک سالی سیستان وبلوچستان به مشهد مهاجرت کردند و در زمین‌های وقفی آستان قدس شروع به ساخت و ساز کردند و شهرک‌های شهید رجایی و باهنر ایجاد شد. میانگین مساحت زمین در این نقطه از مشهد بیشتر از ۴۰، ۵۰ متر مربع نیست و هیچ کدام از کسانی که اینجا زندگی می‌کنند سند ملکی و حتی قول نامه ندارند.

شهردار مشهد با اشاره به دیوارکشی‌های آستان قدس رضوی برای جلوگیری از تصرف مجدد این اراضی توسط برخی از سودجویان، از تلاش‌های مستمر و چندین باره برای تخریب این دیوار‌ها و رفع گره‌ها و مشکلات موجود در شهرک شهید رجایی خبر داد و گفت: آستان قدس رضوی، چون معتقد است که غبطه وقف این زمین‌ها باید رعایت شود، مدت‌ها از برداشتن دیوار‌ها خودداری می‌کرد؛ به همین دلیل در این قسمت از حاشیه شهر مشهد و به دلیل کمبود زمین، سرانه فضای سبز صفر است و معابر به هیچ عنوان استاندارد نیست و شبکه فاضلابی هم وجود ندارد.

کلائی در ادامه و با تشریح تلاش‌های دوساله مدیریت شهری برای مذاکره با آستان قدس رضوی درباره تغییر کاربری این زمین‌ها و ساخت مسکن ارزان قیمت برای اهالی شهرک شهید رجایی در اراضی ۲۱ هکتاری انتهای خیابان مهریز افزود: آفت ساخت مسکن ارزان قیمت در مشهد این است که افرادی از نقاط دیگر شهر و حتی کشور، آن خانه‌ها را خریداری می‌کنند و علاوه بر اینکه بر جمعیت شهر افزوده می‌شود، هیچ نفعی برای اهالی این مناطق ایجاد نمی‌شود.

 

اما در اینجا و در پروژه جدید ما، اوضاع فرق کرده است و شهرداری اهالی این شهرک را جمع می‌کند و به آن‌هایی که خانه هایشان در مسیر بازگشایی معابر است یا طبق طرح تفصیلی کاربری خدماتی دارد، در ازای ملکی که باید در اختیار شهرداری قرار بدهند، در این اراضی بزرگ آستان قدس زمین معوض می‌دهد و با ۲۵۰ میلیون تومان وامی که بنیاد مسکن به آن‌ها می‌دهد کار ساخت تسهیل می‌شود؛ او ادامه داد: آستان قدس رضوی از این افراد هیچ حق تقدیمی‌ نمی‌گیرد و ۵ سال اجاره بها را هم می‌بخشد. ما ۸۵ ریزپروژه در اینجا تعریف کرده ایم که این پروژه‌ها طی دوسال و نیم انجام می‌شود. از ثمرات اجرای این طرح‌ها می‌توان به بازگشایی معابری که طی سال‌ها به صورت بن بست مانده بود، همانند خیابان خوش سیما و پورسینا، و برداشته شدن دیوار‌های اراضی آستان قدس رضوی اشاره کرد.

اما حسین خضریان، نماینده مردم تهران نیز در جریان این بازدید، از اعطای زمین برای ساخت و ساز به عنوان روشی برای جابه جایی حاشیه شهر یاد کرد و گفت: بهترین راه این است که در این مناطق انبوه سازی صورت بگیرد.

فاطمه محمد بیگی، نماینده مردم قزوین، هم پیشنهاد اجرای طرح‌های اشتغال زایی و شرکت‌های تعاونی برای مهاجرت معکوس حاشیه نشینان مشهد به شهر و دیار خودشان را مطرح کرد که کلائی با اشاره به طرح ویژه سپاه پاسداران در این زمینه توضیح داد: یکی از پروژه‌هایی که برای ۲ شهرک شهید رجایی و باهنر و در زمین‌های آستان قدس رضوی تعریف شده است، همین ماجرای اشتغال زایی است که سپاه متولی اجرای آن شده و طرح آماده‌ای هم برای این ماجرا دارد و قرار است براساس تفاهم نامه موجود این طرح اجرا شود.

 

شهردار مشهد همچنین از تسهیلات ویژه شهرداری و آستان قدس برای بازگشت مهاجران به روستا‌ها و شهر‌های خودشان خبر داد و گفت: بنیاد مسکن برای کسانی که به روستا‌های خودشان برگردند ۸۰۰۰ فقره وام در نظر گرفته است و از این گذشته، شهرداری و آستان قدس رضوی هم هرکدام برای این مهاجرت معکوس ۲۵‌میلیون تومان وام در نظرگرفته اند.